Geographic Leviathan

2016

Στο εισαγωγικό κεφάλαιο του βιβλίου του, Ocean Gardens (Ωκεάνιοι κήποι), ενός πρώιμου εγχειριδίου για τη φροντίδα των ενυδρείων, ο Βρετανός καλλιτέχνης και φυσιοδίφης Noel Humphreys νουθετούσε τον αναγνώστη: «Για να εκτιμήσεις τη Φύση, ο νους χρειάζεται μια ειδική εκπαίδευση, δίχως την οποία το μάτι και το αυτί αντιλαμβάνονται ελάχιστα από τα θαύματα που περνούν από μπροστά τους.» Και προσέθετε: «Τα θαυμαστά του ωκεάνιου πυθμένα δεν αποκαλύπτονται σε χυδαία μάτια». Το ενυδρείο γεννήθηκε από μια τέτοια επιθυμία να γίνουν αισθητά, ή να αναπαρασταθούν για τις αισθήσεις, τα απρόσιτα, επεκτεινόμενα και μυστηριώδη βαθιά ύδατα. Σήμερα, η επίκληση να αναπτύξουμε «χυδαία μάτια» είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, καθώς οι άνθρωποι, που έχουν αυτοανακηρυχθεί «γεωγραφικοί λεβιάθαν», προσπαθούν να κατανοήσουν το μετασχηματισμό τους στον ωκεανό – με τις δίνες απορριμμάτων από τα πλοία, τις θερμικές στήλες υλικού του μανδύα από την εξόρυξη βαθέων υδάτων και την οξίνιση των ωκεανών. Η σημερινή περιβαλλοντική συνθήκη μοιάζει να αφορά μια κρίση της φαντασίας, των αδιέξοδων κόσμων των περιοριστικών τεχνοκρατικών λύσεων ή των καταστροφολογικών σεναρίων, η τροποποίηση των οποίων ίσως να εξαρτάται από την ανεύρεση άλλων τρόπων για να φανταστούμε τη φύση και τη σχέση της ανθρωπότητας με αυτήν.
Ο Geographic Leviathan (Γεωγραφικός Λεβιάθαν) διερευνά έναν τέτοιο συναισθηματικό φορέα ενός υπουργείου φυσικής ιστορίας σε ένα κόσμο μετα-φύσης. Τα σχέδια οικειοποιούνται την κοσμοθεωρία του ενυδρείου για να θέσουν στο στόχαστρο την αβυσσαλέα απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στις εγωιστικές μας ανησυχίες και τις μεγάλες κλίμακες της Γης. Κάθε ενυδρείο κατασκευάζει ένα τμήμα του Ειρηνικού Ωκεανού, διαμέσου της Ρηξιγενούς Ζώνης Κλάριον-Κλίπερτον. Όλα μαζί, τα εννέα ενυδρεία συνυφαίνουν τις παρενέργειες της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και της κλιματικής αλλαγής στις χωρικές κλίμακες, τις χρονικές αλληλουχίες και τα είδη πέραν του ανθρώπου.